Ngân hàng Nhà nước đã họp với bốn ngân hàng thương mại nhà nước và thống nhất dành gói tín dụng 120.000 tỉ đồng cho phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, với lãi vay thấp hơn 1,5-2% lãi vay bình quân của các ngân hàng.
Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc "Tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững" ngày 17-2, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã đưa ra thông tin trên.
Gói tín dụng cho nhà ở xã hội giúp tăng cung nhà ở
Theo bà Hồng, với đề xuất của Bộ Xây dựng về gói tín dụng 110.000 tỉ đồng để cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, Ngân hàng Nhà nước cho rằng việc có gói tín dụng cho lĩnh vực này là cần thiết. Bởi gói tín dụng này sẽ giúp tăng cung về nhà ở xã hội, giảm mất cân đối với thị trường bất động sản.
Tuy nhiên, bà cho rằng nguồn vốn từ đâu cũng phải cân nhắc, vì đây là nguồn cung ứng tiền ra dài hạn, có thể làm giảm tính linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ, nên cần tính toán tổng thể nguồn vốn.
Mặc dù vậy, bà Hồng cho biết Ngân hàng Nhà nước đã họp với bốn ngân hàng thương mại Nhà nước. Các ngân hàng thương mại Nhà nước cũng thống nhất dành một gói tín dụng cho lĩnh vực này trị giá 120.000 tỉ đồng với lãi suất cho vay cả người xây dựng và người mua nhà thấp hơn từ 1,5 - 2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường trong từng thời kỳ.
"Ngân hàng Nhà nước sẽ giao đơn vị theo dõi, tổ chức, triển khai chương trình này. Chúng tôi sẽ thông báo cho các ngân hàng khác, nếu các ngân hàng khác tham gia thì gói này có thể sẽ được nhiều hơn", bà Hồng nói.
Bà cũng cho biết trong quá trình triển khai, nếu các ngân hàng tham gia bị thiếu hụt về thanh khoản thì Ngân hàng Nhà nước sẵn sàng tái cấp vốn để triển khai tiếp.
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước sẽ điều tiết tiền tệ, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động để giảm mặt bằng lãi suất.
Tuy nhiên, bà Hồng cũng đề nghị Bộ Xây dựng cần rà soát tất cả các dự án, xem dự án nào mang tính đầu cơ, dự án gắn với sản xuất kinh doanh, gắn với thương mại và dịch vụ, thì sẽ có ứng xử và giải pháp tháo gỡ riêng.
"Chúng tôi sẽ chỉ đạo tổ chức tín dụng tiếp tục làm việc với doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn cho thị trường này", bà Hồng nói.
Thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững, cần hướng tới phục vụ đa số người dân
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho rằng thị trường bất động sản có vai trò hết sức quan trọng trong nền kinh tế và có mối liên hệ chặt chẽ với nhiều ngành sản xuất. Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản cũng sẽ giúp khơi thông hoạt động sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế.
Trong những năm qua, thị trường này có tăng trưởng cao, tuy nhiên hiện nay thị trường này đang gặp một số khó khăn, vướng mắc về nguồn vốn, trong đó có nguồn vốn tín dụng ngân hàng.
Đối với nguồn vốn tín dụng ngân hàng, theo bà Nguyễn Thị Hồng, tín dụng cho lĩnh vực bất động sản luôn có tăng trưởng khá cao trong năm vừa qua. Đặc biệt năm 2022, tín dụng chung của nền kinh tế tăng 14,17%. Riêng với bất động sản tăng 24,2%.
Tỉ trọng dư nợ tín dụng bất động sản trên tổng dư nợ của nền kinh tế ở mức khá cao, khoảng 21,6% và giá trị tuyệt đối là 2,58 triệu tỉ đồng. Trong cơ cấu này, trên 60% là tín dụng cho nhu cầu nhà ở, đáng nói ở đây chủ yếu là phân khúc giá trị cao, còn hơn 30% là cho vay đối với nhu cầu kinh doanh bất động sản.
Về khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết thêm trong năm 2022, các doanh nghiệp bất động sản gặp những khó khăn như sau.
Thứ nhất, kênh trái phiếu doanh nghiệp là kênh huy động vốn trung dài hạn để hỗ trợ tích cực để giảm phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng gặp khó khăn, trong khi đó kênh vốn ngân hàng 80% là vốn ngắn hạn, nên cần có các giải pháp khôi phục trở lại.
Về phía các ngân hàng, trong những tháng cuối năm, đặc biệt từ tháng 10-2022 khi sự cố của SCB xảy ra, bản thân các ngân hàng thương mại phải lo về thanh khoản, để bảo đảm bất cứ người dân rút tiền lúc nào đều có khả năng trả nên chính bản thân các ngân hàng thương mại phải cân đối nguồn vốn cho phù hợp để cấp tín dụng cho bất động sản vì tín dụng bất động sản thường là giá trị lớn, kỳ hạn dài.
Hơn nữa, có tới 70% vướng mắc của các dự án bất động sản là vướng về pháp lý. Khi chưa có đủ cơ sở pháp lý và xác định được giá đất, tính khả thi dự án, chứng minh được khả năng trả nợ của doanh nghiệp thì các tổ chức tín dụng khó có thể cho vay. Đây là ý kiến phản ánh trong hội nghị tín dụng bất động sản mà các ngân hàng đã nêu.
Vì vậy, nếu vướng mắc về mặt pháp lý được tháo gỡ sẽ giúp cho khơi thông dòng vốn tín dụng của ngân hàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Về sự mất cân đối cung cầu trên thị trường, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói: Để phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững, cần phải hướng tới phục vụ đa số người dân, đặc biệt là người có nhu cầu thực về nhà ở, hạn chế tình trạng đầu cơ, thổi giá, trục lợi. Phía Ngân hàng Nhà nước không có room kiểm soát riêng tín dụng về bất động sản.
Trước đó, báo cáo về tình hình thị trường bất động sản, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đề nghị trình Quốc hội xem xét, ban hành "Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội" để tháo gỡ ngay một số khó khăn, vướng mắc.
Mục tiêu là nhằm thực hiện có hiệu quả đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất khoảng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".
Theo đó, bộ đề xuất Chính phủ bố trí gói tín dụng khoảng 110.000 tỉ đồng theo phương thức tái cấp vốn (giống gói 30.000 tỉ đồng đã thực hiện giai đoạn 2013 - 2016 trước đây) cấp cho các ngân hàng thương mại để cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân vay.